Macro Model Fit trong AMOS giúp hiển thị nhanh các chỉ số độ phù hợp mô hình trực tiếp trên diagram CFA và SEM. Nhờ đó, nhà nghiên cứu không cần mất thời gian truy cập sâu vào phần output bên trong mới xem được các chỉ số model fit quan trọng.
1. Macro hiển thị Model Fit trong CFA, SEM (AMOS)
Trước hết, cần làm rõ vai trò của các macro model fit trong AMOS. Đây là những “shortcut” cho phép trích xuất và hiển thị nhanh các thông số đánh giá độ phù hợp mô hình từ phần kết quả output ra ngay trên diagram. Cách làm này giúp người dùng quan sát, so sánh và kiểm tra model fit một cách trực quan và tiết kiệm thời gian hơn rất nhiều.
Trong thực hành, macro thường được sử dụng chủ yếu để hiển thị các chỉ số model fit của mô hình CFA và SEM. Trong tài liệu học thuật, có nhiều nghiên cứu đề xuất các bộ chỉ số đánh giá độ phù hợp mô hình khác nhau. Tuy nhiên, hai công trình được trích dẫn rộng rãi nhất là của Hair et al. (2010) và Hu & Bentler (1999). Dựa trên các nghiên cứu này, bộ chỉ số model fit thường được hiển thị trong AMOS thông qua macro gồm:
Chi-square=\cmin; df=\df
Chi-square/df=\cmindf
GFI=\gfi
CFI=\cfi
TLI=\tli
RMSEA=\rmsea
Bên cạnh các chỉ số phổ biến trên, AMOS còn cung cấp rất nhiều text macro khác phục vụ việc hiển thị model fit. Dưới đây là một số macro thường được sử dụng trong các nghiên cứu CB-SEM:
\cmin: Chi-square
\df: Degrees of freedom
\cmindf: Minimum value of the discrepancy function divided by degrees of freedom
\p: “p value” associated with Chi-square (test of perfect fit)
\cfi: Comparative fit index (CFI)
\gfi: Goodness of fit index (GFI)
\nfi: Normed fit index (NFI)
\rmsea: Root mean square error of approximation (RMSEA)
\pclose: “p value” for testing the null hypothesis of close fit (RMSEA < .05)
\agfi: Adjusted goodness of fit index (AGFI)
\rmr: Root mean square residual
\tli: Tucker-Lewis index (TLI)
2. Cách chèn macro vào diagram CFA, SEM trong AMOS
Trong AMOS, các chỉ số Model Fit (macro model fit) không được hiển thị sẵn trên sơ đồ diagram CFA hoặc SEM. Vì vậy, người dùng cần thực hiện thao tác chèn thủ công để đưa các chỉ số này ra ngoài diagram.
Lấy ví dụ với một sơ đồ CFA: trước hết, bạn có thể di chuyển các biến và mối quan hệ trong mô hình sang lề trái của khổ giấy, đồng thời chừa trống khu vực bên phải để hiển thị macro model fit. Tùy theo cấu trúc mô hình và bố cục bài nghiên cứu, bạn có thể linh hoạt sắp xếp diagram sao cho dễ quan sát và trình bày đẹp mắt.
Sau khi xác định vị trí cần chèn macro, bạn nhấp vào biểu tượng Figure Caption (có chữ Title) trên thanh công cụ của AMOS.
Khi cửa sổ Caption xuất hiện, bạn copy danh sách các macro chỉ số model fit muốn hiển thị và dán vào vùng Caption. Ví dụ, có thể sử dụng các macro sau:
Chi-square=\cmin; df=\df
Chi-square/df=\cmindf
GFI=\gfi
CFI=\cfi
TLI=\tli
RMSEA=\rmsea
Tại đây, bạn có thể tùy chỉnh canh lề (center, left, right), thay đổi cỡ chữ, in đậm hoặc in nghiêng theo nhu cầu trình bày. Sau khi hoàn tất, nhấn OK để xác nhận.
Quay lại diagram CFA, bạn sẽ thấy các macro vừa chèn xuất hiện trên sơ đồ. Ở thời điểm này, các macro chưa hiển thị giá trị cụ thể của các chỉ số độ phù hợp mô hình.
Nếu kích thước macro quá lớn hoặc bạn muốn chỉnh lại định dạng (thu nhỏ, in đậm, in nghiêng, canh lề…), chỉ cần nhấp đúp chuột vào macro. Cửa sổ Object Properties sẽ xuất hiện, cho phép bạn tùy chỉnh toàn bộ thiết lập. Sau khi chỉnh xong, nhấn vào nút X ở góc trên bên phải để đóng cửa sổ, các thay đổi sẽ được tự động lưu.
Để macro hiển thị thông số và đồng thời kiểm tra xem cú pháp macro đã đúng hay chưa, bạn cần tiến hành chạy phân tích CFA/SEM bằng cách nhấp vào nút Calculate Estimates.
Tiếp theo, nhấn View Output để hiển thị kết quả. Lúc này, toàn bộ các thông số trên diagram, bao gồm cả các chỉ số model fit được chèn bằng macro, sẽ xuất hiện đầy đủ.
Trong trường hợp một số chỉ số không hiển thị, nguyên nhân thường rơi vào hai tình huống sau:
-
Lỗi xung đột của AMOS: bạn nên vẽ lại một diagram CFA/SEM mới hoàn toàn, sau đó chèn lại macro và chạy phân tích lại từ đầu.
-
Lỗi dữ liệu: dữ liệu nghiên cứu vi phạm nghiêm trọng các giả định thống kê trong CFA/SEM, dẫn đến các chỉ số model fit không đạt hoặc không được tính toán.
Nếu bạn muốn xem toàn bộ chỉ số model fit gốc và đầy đủ, hãy nhấp vào biểu tượng View Text để truy cập sâu vào phần output bên trong.
Tất cả các bảng và chỉ số độ phù hợp mô hình sẽ nằm trong mục Model Fit của kết quả phân tích.
Xem thêm: Kiểm định độ phù hợp mô hình Model Fit trong CFA
———-
Nguồn tham khảo:
Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J. and Anderson, R.E. (2010) Multivariate Data Analysis. 7th Edition, Pearson, New York.
Hu, L. T., & Bentler, P. M. (1999). Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Analysis: Conventional Criteria versus New Alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
