Đây là một thủ thuật khá hay để các bạn có thể loại bỏ đi các phiếu khảo sát mà đáp viên chỉ trả lời qua loa cho xong. Bằng việc sử dụng 2 câu hỏi nhưng cùng chung một mục đích hỏi, ngăn cách nhau bởi nhiều câu hỏi khác để tránh việc đáp viên nhận ra 2 câu hỏi tương tự nhau. Nếu đáp viên trả lời 2 câu hỏi này với 2 đáp án trái ngược nhau hoàn toàn, nghĩa là đáp viên đang có lập trường mơ hồ về vấn đề được hỏi hoặc chỉ muốn trả lời qua loa cho xong để kết thúc phiếu khảo sát. Khi đó, bạn cần loại bỏ các phiếu khảo sát kém chất lượng này ra để tránh ảnh hưởng đến kết quả đánh giá chung.
Ví dụ: Với trích bảng khảo sát dưới đây, tác giả sẽ đưa vào câu hỏi gài ở phần cuối bảng khảo sát (phần thông tin cá nhân).
THÔNG TIN CÁ NHÂN
Câu 1. Giới tính của Anh/Chị?
- Nam ¨
- Nữ ¨
Câu 2. Xin vui lòng cho biết, Anh/Chị nằm trong độ tuổi nào?
- Từ 18 – 25 tuổi ¨
- Từ 26 – 35 tuổi ¨
- Từ 36 – 45 tuổi ¨
- Trên 45 tuổi ¨
Câu 3. Xin vui lòng cho biết, trình độ học vấn hiện tại của Anh/Chị?
- Trung cấp ¨
- Cao đẳng ¨
- Đại học ¨
- Sau đại học ¨
Câu 4. Anh/Chị cảm thấy hài lòng khi làm việc tại công ty hay không?
- Có ¨
- Không ¨
——–
Để ý phần bôi đỏ câu HL1 trong bảng Likert và câu hỏi số 7 ở cuối phiếu khảo sát, các bạn có thể thấy được 2 câu hỏi này cùng có chung một ý nghĩa, chỉ có sự khác biệt ở câu từ và đáp án. Nếu ở câu HL1, đáp viên chọn mức điểm 4, 5 nhưng câu 7 lại chọn đáp án “Không” nghĩa là đang có sự mâu thuẩn trong cách trả lời của đáp viên này, đây là một phiếu không rõ ràng, kém chất lượng, các bạn cần loại bỏ khỏi dữ liệu thu thập. Tương tự cho trường hợp đáp viên chọn mức điểm 1, 2 câu HL1 nhưng câu 7 lại chọn đáp án “Có”.
Câu hỏi gài có nhiều dạng khác nhau, nhiều cách trình bày khác nhau, các bạn cần linh động và đặt vị trí của mình vào một người đáp viên để đặt câu hỏi gài cũng như sắp xếp vị trí câu hỏi gài nhằm loại bỏ tối đa có thể các phiếu khảo sát kém chất lượng.
** Lưu ý: Câu hỏi gài là một mẹo của người nghiên cứu, chỉ nên trình bày khi in phiếu khảo sát hoặc khảo sát trực tiếp. Trong trình bày luận văn, báo cáo kết quả không đưa câu hỏi này vào nội dung bài làm.
